Mide Kanseri Tedavisinde Kemoterapi Uygulaması
Mide kanseri hastalarında uygulanan tedavi yöntemleri arasında en çok tercih edilen kemoterapilerin faydaları kadar bir takım yan etkileri de bulunmaktadır.
Mide Kanseri Kemoterapi
Mide kanserinde uygulanan kemoterapi yöntemi; mukoza veya direk midede yerleşen tümörlü hücreleri öldürmek amacıyla uygulanan ilaç tedavi yöntemlerinden biridir. Kemoterapi mide kanseri tedavisinde uygulanan radyasyon veya cerrahi tedavisi gibi diğer yöntemlerle birlikte uygulanmaktadır. Bazı durumlarda kemoterapinin tek başına uygulanması da söz konusu olabilmektedir.
Kemoterapinin mide kanseri konusunda uygulanmasının nedenleri;
- Yapılması ön görülen cerrahi müdahale veya radyasyon tedavisinden önce tümörün boyutunu azaltmak
- Yapılan cerrahi müdahale sonrasında veya uygulanan ışın tedavisinin arkasında kalabilecek kanser hücrelerinin imha edilmesi
- Tümörün neden olduğu belirtilerin yok edilmesi
- Mide çevresinde yer alan organlara veya dokulara yayılan tümörlü hücrelerin imha edilmesi
- Mide kanserinin tedavi edilmesine geç kalındığında veya tedavinin artık mümkün olmadığı durumlarda; tümörün ilerleyişinin yavaşlaması, yaşam süresinin uzatılması ve oluşan prognozun iyileştirilmesi
Mide kanserlerinde kemoterapi her gün; haftada bir veya ayda bir yapılabilmektedir. Bu işlem sırasında vücudun yenilenmesi ve aynı zamanda yeni sağlıklı hücreler oluşturulması hedeflenir. Genel olarak ayakta, hastanın hastaneye yatırılmasına gerek olmadan yapılan kemoterapi işleminin ne kadar süreceği bir takım faktörlere bağlı olarak değişebilmektedir.
- Mide kanserinin konumu ve bulunduğu evre
- Hangi amaçla yapıldığı ( kanserli hücrelerin tedavi edilmesi, tümörün büyümesinin kontrol altında tutulması, semptomların hafifletilmesi)
- Tedavinin bireysel olarak tolere edilebilmesi ve aynı anda hastada diyabet veya kalp gibi rahatsızlıkların varlığı
Yapım Aşamaları
Mide kanseri hastalarına kemoterapi uygulamadan önce; vücudu bu müdahaleye hazırlayabilmek amacıyla bir dizi ilaç verilir. Bu işleme premedikasyon ismi verilmektedir. Bu müdahale yapılmadan önce hastanın kan değerleriyle karaciğerlerinin ve böbrek fonksiyonlarının normal seviyede olması gerekmektedir. Müdahale sonrasında oluşabilecek yan etkilere karşı tedbir alınması amacıyla; hastaya bu işlem yapılmadan önce bir takım ilaçlar verilerek, müdahaleye hazırlanır.
Genel olarak damar yolundan, ağız boşluklarından veya vücut boşluklarından uygulanabilen kemoterapilerde uzun süreli bir tedavi uygun görülüyorsa hasta kontrol altında tutulmak için hastaneye yaptırılmaktadır. Onkoloji bölümlerinde çalışan uzmanlar tarafından yapılan ve mide kanseri hastalarında uygulanan kemoterapi aşamasının yapım aşamalarını şu şekilde sıralayabiliriz:
- Klasik olarak yapılan kemoterapi ilaçlarının neredeyse tamamı damar yoluyla hastaya verilmektedir.
- Hasta oturtulur ve damarı hazırlanır.
- Hasta bu uygulamadan önce mide bulantısı ve kusma olayına karşı yemek yememelidir.
- Hastaya ilk aşama olarak ilaçlar serum şeklinde veya serum içine karıştırılarak farklı sürelerde, kalp kasına en yakın olan damara bağlanan bir katater ve port yoluyla verilir. Bu serumlar mideyi koruyucu niteliktedir.
- Arkasından direk olarak kemotrapi ilaçları hastaya verilir. Bu ilaçlar değişik renklerde olabilmektedir.
- İşlem bir saatle altı saat arasında sürebilmektedir.
- Müdahaleden sonra hastanın bol miktarda su içmesi önerilir.
Bunun yanında farklı bir kemoterapi uygulaması da ağız yolundan yutulan ilaçlar şeklinde olmaktadır. Hastanın bu konuda dikkatli olması ve belirtilen dozlarda belirtilen zaman aralıklarında ilacı almaya özen göstermesi gerekmektedir.
Etkileri
Mide kanseri tedavisinde uygulanan kemoterapi seansları; yalnızca kanserli hücrelerin değil, sağlıklı olan hücrelerin de aynı zamanda saldırıya uğramasına sebep olmaktadır. Bu sebeple bu seanslar sayısız sınırda yan etkilerin oluşmasına neden olabilmektedir. Bu nedenle kemoterapi işleminden önce oldukça dikkatli bir planlama yapılarak; tümörlü hücrelere karşı maksimum etki, hastaya en zararın verilerek elde edilmesi sağlanmaya alışılır. Kemoterapi sırasında hastada alerjik reaksiyonlar gelişebilmektedir. Bu reaksiyonlara bağlı olarak hastaya bir dizi farklı ilaçlar verilebilmektedir.
Kemoterapinin verdiği zararlar vücuttan vücuda göre değişiklikler göstermektedir. Bir mide kanseri hastasında uygulanacak olan bu tedavinin sonucunda hastanın nasıl etkileneceği önceden kesin olarak tespit edilemez. Bazı hastalarda bu tedavi yöntemi herhangi bir hasar veya yan etki oluşturmazken, bazı hastalarda da tam tersi olarak ciddi yan etkiler oluşabilmektedir.
Kemoterapinin oluşturabileceği yan etkileri şu şekilde sıralayabiliriz:
- Yapılan kemoterapi sırasında kalp, mesane, böbrek, karaciğer ve sinir sistemi hasar görebilir.
- DNA ile kimyasal olarak rekasiyona girerler. Buna alkilasyon ismi verir. Bu işlem hücrelerin bölünmesi sırasında bir takım hasarlar almasına veya kopmasına sebep olabilmektedir.
- Saçlarda dökülmelerin oluşması
- Apoptozun tetiklenmesine sebep olur. Hücrelerin ölümüne yol açar
- Kansızlık sorunu baş gösterir.
- Yeni DNA ve RNA moleküllerinin oluşturduğu sentezin bozulmasına sebep olur
- İştah kaybına sebep olur
- DNA’nın zara görmesine sebep olur. Hücre bölünmesi sırasında duplikasyonların bozulmasına sebep olur
- Cilt ve tırnaklarda renk değişikleri oluşur.
- DNA molekülünün çözülmesiyle görevli olan enzim – topoizomerazinin bloke olmasına sebep olur. Bu şekilde hücre bölünmesinin engellenmesine sebep olur.
- Hafızada kayıplar, bilinçte bulanıklaşma oluşması
- Kabızlık
- Bulantı ve kusmalar
- Zayıf ve yorgun hissetme, güçte ve enerjide ortaya çıkan ciddi kayıplar
- Kadınlarda ve erkeklerde doğurganlık olayının bozulması, kısırlık
- Ağızlarda ve boğazda ortaya çıkan sorunlar
- İshal
- Şişkinlikler ve ödem oluşumları
- İdrar yollarında ortaya çıkan sorunlar
- Kanamalar
- Hücre enzimlerini ve hücrelerin iç yapılarında baskı oluşturarak; hücrelerin bölünmesini bozar.