Vezikoüreteral Reflü Belirtileri, Sebepleri ve Tedavisi

Vezikoüreteral reflü mesanede bulunan idrarın böbreklere geri dönmesi ile alakalı bir sorundur. Sorunun ortadan kaldırılması için öncelikli olarak uzman doktorun gerekli teşhisi koyması gerekir.

Vezikoüreteral reflü (VUR) 

Vezikoüreteral reflü nedir, mesanedeki idrar üreterlere ve coğu zaman böbreklere geri döndüğünde oluşan bir sorundur. Mesane, idrara çıkmadan önce idrarı depolayan içi boş, kaslı bir organdır. Mesanenin üç küçük açıklığı bulunur. İkisi böbreklerden idrar boşaltılan üreterleri bağlar, diğeri de mesane idrarın vücudun dışına çıktığı idrar yoluna bağlanır. Üreterler böbreklerden idrarı taşıyan huni şeklinde  olan tüplerdir. Üreterler bir açı ile mesaneye girerler ve normal olarak idrarın üreterlere böbrek yönünde geriye doğru akmasını önleyen özel bir tek yönlü valf sistemine sahiptir. Bir çocuk vesikoüreteral reflü olduğu zaman idrarın geri akışını önleyen mekanizmada sorun oluşur yani çalışmaz. İdrarın her iki yönde de akmasına izin verilir. Bu durum bebeklik ve çocukluk çağında sık şekilde oluşmaktadır. Vezikoüreteral reflü olan bir çocukta nükseden böbrek enfeksiyonları gelişme riski alt seviyelerdedir. Zaman içinde böbreklerde hasar ve yaralanmalar meydana gelebilir.

Vezikoüreteral Reflü Nedenleri

Bir çocukta sorunun meydana gelmesinin çeşitli nedenleri vardır. Yaygın olan nedenlerden bazıları;

• VUR’lu ( Vezikoüreteral ) ebeveynlere veya kardeşe sahip olmak
• Spina bifida tarzında nöral tüp defekti ile dünyaya gelmek
• Posterior üretral, üreterosel veya üreter duplikasyonu gibi idrar yolları anormallikleri bulunmak

Bebeklik dönemlerinde ve erkek çocuklarda sık olarak rastlanan bir sorundur. Bunun nedeni de idrar yapma esnasında idrar yollarının tamamında  fazla baskı bulunmasıdır. Bebeklik döneminde vücutta düzensizlik daha çabuk meydana gelir.

Vezikoüreteral Reflü Belirtileri

VUR hastalığı bulunan her insanda aynı belirtiler meydana gelmeyebilir. Yani çocuklarda farklı belirtiler ortaya çıkabilmektedir. Belirtileri arasında;

• İdrar yolları enfeksiyonları, üriner sistem enfeksiyonu, 5 yaşından daha küçük çocuklarda nadir şekilde meydana gelirken herhangi bir yaşta erkeklerde gözlemlenir. )
• İdrarda sorunu
• Islak pantolon
• Şişmiş bir böbrekten kaynaklı karın kütlesi
• Zayıf kilo alma
• Yüksek tansiyon

Belirtileri ve teşhisi için sorun yaşayan kişilerin uzmana danışması gerekir.

Teşhisi

Hastalık bebeğin doğumundan önce ultrason ile tespit edilebilir. Bu sorun ile alakalı geçmişi olan bir aile varsa ama çocukta herhangi belirtisi yoksa bebeğin uzman doktoru VUR’u ekarte etmek için tanı testi yapmayı isteyebilir. VUR için teşhis detayları aşağıda belirtilmiştir.

• Visting sistoürethogram (VCUG), üriner sistemin incelenmesi için yapılan spesifik bir röntgen filmidir. İdrar yoluna kateter yerleştirilir ve mesane sıvı bir boya ile doldurulur. Mesane dolduğu ve boşaldığı zaman röntgen görüntüleri alınır. Görüntülerde üreterlere ve böbreklere herhangi bir ters akış olup olmadığını gözlemlenir.
• Böbrek ultrasonu, böbrekten sıçrayan ses dalgaları üreten bir transdüserin geçirilir, bir video ekranında organın resmi görüntülenir. Bu test noninvaziv bir testtir. Böbreklerin boyut ve şeklini belirlemek, kitle, böbrek taşı, kist, farklı tıkanıklıklar veya anormallikleri saptamak için kullanılmaktadır.
• Kan testleri

Vezikoüreteral Reflü Tedavisi

VUR çeşitli şiddet derecelerinde meydana gelebilmektedir. İdrar üreterde kısa bir mesafe kaldığında hafif derecede reflüye neden olabilir. Böbrekte enfeksiyon ve kalıcı böbrek hasarları ciddi düzeyde reflüye neden olabilir. VUR için özel tedavi çocuğun uzman doktoru tarafından aşağıdakilere dayalı olarak belirlenir.

• Çocuğun yaşı, genel sağlık durumu ve tıbbi açıdan öyküsü
• Durumun derecesi ve şiddeti
• Çocuğun spesifik ilaçlara, işlemlere veya terapilere tolerans durumu
• Durumun seyrini bekliyor
• Görüş ve tercihler

Uzman doktor çocuğun reflü derecesini belirtmek adına bir derecelendirme sistemi (1’den 5’e kadar) belirlemesi yapar. Derece düzeyi ne kadar yüksekse reflü sorunun daha şiddetli şekilde meydana geldiğini ifade eder. 1’den 3’e kadar derecelenmiş VUR sahip çocukların çoğunun yoğun terapiye görmeye ihtiyacı bulunmaz. Geri akış genelde 5 yıl içinde kendiliğinden düzene girer. Sık ateş sorunu ya da enfeksiyon gelişen çocuklarda koruyucu önleyici antibiyotik tedavisi ile periyodik idrar testi yapılmasını gerekebilir. Cerrahi tedavi de mevcuttur. Bu sorunun tedavisi kapsamında ameliyat da yapılabilir. 4 ve 5 sınıf reflüsü olan çocuklar cerrahi müdahale gerekebilir. Prosedür esnasında cerrah üreterin böbrek içine idrarın ters akışını önleyecek şekilde flep-valf cihazı uygulayabilir.  Ağır olan vakalarda yaralı böbrek ve üreterin ameliyat ile çıkarılması gerekebilir. Vezikoüreteral reflü için yeni tedaviler ile alakalı birçok araştırma yapılmaktadır. Tedavisi için en düzgün planlamayı uzman doktor yapar. Uzmanın söylediği detaylara uymakta tedavi sürecinin önemli detayıdır.