Mide Mikropları, Oluşum Nedenleri ve Verdiği Zararlar
Mide mikropları; kolay bulaşabilmesi, temas halinde geçmesi nedenine bağlı olarak öpüşme hastalığı veya aile hastalığı gibi isimler alan oldukça zararlı bir bakteri çeşididir.
Mide Mikrobu
Sindirim sistemi ve paralelinde midenin tehlikeli bir düşmanı olan helicobacter pylori yaygın bir şekilde insanların çoğunda karşılaşılan tehlikeli mikro organizmalar olmaktadır. Midenin pilorik kısmında yaşayarak bu bölümde hareket eder ve mide duvarlarına yapışmasını sağlayan antenlere sahip olan bu organizmalar; mukozayı tahrip etmeye sebep olan maddeler salgılarlar.
Bu bakteriler; aktif olara hareket edebilmesini ve mide mukozasında saklanabilmesine yardımcı olan flagellalara sahip olmaktadır. Mide mikroplarının etraflarında bulunan kapsül gibi çevrilen amonyak gazı sayesinde mikro organizmalar aynı zamanda mide asidinden korunmaktadır. Bu özelliklerine bağlı olarak helicobacter pyloriler midenin içinde uzun seneler yaşayabilmektedir. Kazandıkları bu zaman; mikro organizmalara; ülser gastrit hatta kanser gibi gastrointestinal rahatsızlıklar oluşturmasına yardımcı olmaktadır.
Sinsi bir mikro organizma olan helicobacter pylori; musallat olduğu kişi tarafından fark edilmeden uzun seneler boyunca bu rahatsızlıkla yaşamasına neden olabilmektedir. Bu nedenle mideyle ve sindirim sistemiyle ilgili olan ve çoğu zaman önemsenmeyen; yanma, ağrı, geğirme, şişkinlik, iştahsızlık ve kilo kayıpları gibi belirtiler ciddiye alınıp bir doktor kontrolünden geçmek gerekmektedir.
Bu mikroplara kesin tanı konulması için doktora baş vuran hastaya kan testleri, dışkı analizleri, solunum testleri, endoskopi gibi tahliller yapılır. Zamanında tanı konulduğunda direnç göstermesi ve uzun bir tedavi sürecine sahip olabilmesine karşı; tedavisi de kolay olan bir rahatsızlıktır.
Nedenleri
Asidik ortama dayanıklı olan helicobacter pylori normal hava şartlarında, açık havalarda gelişemeyen bir bakteri türüdür. Hasta bir insandan gelen bir öpücük, ortak kullanım alanları, ev eşyaları, mutfak eşyaları, kişisel hijyen araçları bu mikrobun transfer edilmesinin kaynakları arasında yer almaktadır. Normal şartlar altında midede asidik ortam nedeniyle herhangi bir bakterinin üremesi çok zordur. Fakat helicobacter pylori mukozo içine yerleşebilen ve burada üreyebilen tek bakteri çeşididir. Bu nedenle mide mikropları mukoza zarlarının içine kolay bir şekilde nüfus ederek dokuları yok edebilmektedir. Mide içinde helicobacter pylori nedeniyle oluşan enfeksiyon zamanında tedavi edilmese mide kanseri oluşma riski ortaya çıkmaktadır.
Mide mikropları nedeniyle ortaya çıkan enfeksiyon; düşük yaşam standartları ve kişisel hijyen kurallarında ortaya çıkan ihmaller nedeniyle kolay bir şekilde oluşmaktadır. Bu mikro organizmalar; yaşlı, genç, çocuk, kadın, erkek cinsiyet ve yaş ayrımı olmaksızın herkeste yaşanabilen bir sağlık problemi olmaktadır.
Mide mikroplarının oluşum nedenleri arasında en yaygın olarak karşılaşılanları kısaca şu şekilde sıralayabiliriz:
- Hijyensiz ortamlar
- Ortak kullanılan tuvaletler
- Ruj gibi makyaj malzemelerinin ortak kullanımı
- Hasta olan insanla oluşan fiziksel temaslar
- Aşırı alkol tüketimleri
- Sigara ve diğer tütün ürünlerinin kullanılması
- Kronik stres atakları
- Çay, kola, kahve gibi kafein içren içeceklerin yoğun şekilde tüketilmesi
- Gut, anemi, diyabet gibi kronik rahatsızlıklar
- Yetersiz beslenme
- Yeterli derecede yıkanıp temizlenmeyen meyve ve sebzelerin tüketilmesi
- Hasta olan insanlarla aynı havlu, çarşaf, kaşık, tabak, bardak gibi gereçlerin ortak kullanımı
- Helicobacter pylori rahatsızlıkları olan hastaların kalabalık bir ortamda hapşırması, balgam çıkarması, öksürmesi; rahatsızlığı olmayan hastalarında mide mikrobunu kapmasına sebep olabilmektedir.
- Musluktan veya steril olmayan sulardan içmek
- Steril edilmemiş olan tıbbi ekipmanların kullanılması
Bulaşma Yolları
Mide mikropları insandan insana bulaşabilmektedir. Dışkıdan veya oral yolla bulaşabilen bu bakteriler; eksik hijyen nedeniyle de oluşabilmektedir. Helicobacter pylorinin en sık karşılaşılan bulaşma yollarına şu şekilde örnekler verebiliriz:

Mide Mikroplarının Oluşum Nedenleri
- Hijyenin tam olarak sağlanamaması bu mikrobun bulaşmasına zemin hazırlamaktadır.
- İyi bir şekilde yıkanmadan yenilen meyve ve sebzeler
- Ortak olarak kullanılan çatallar, bıçaklar, kaşıklar ve tabaklar
- Diş fırçaları veya havlu ve çarşafların ortak kullanılması
- Öpüşme
- Ortak kullanılan tuvaletler
- Hasta olan biriyle fiziksel temas edilmesi
- Enfeksiyon sahibi olan kişinin aynı ortamda hapşırması, balgam çıkarması, tükürmesi veya öksürmesi
- Mantar enfeksiyon rahatsızlıkları
- Pamukçuk, uçuk
- Viral enfeksiyonlar
Zararları
Yemek yedikten sonra mide bulanması, kusma arzusu, şişlik veya tokluk hissi, şiddetli ağrıların oluşması durumu sık bir şekilde karşılaşıldığı durumlarda; mide içinde zararlı ve sinsi bir bakteri çeşidi olan helicobacter pylori bakterileri konaklamaya başlamış demektir.
Mide mikropları 1990 senesinde; Dünya Sağlık Örgütünce mide kanserinin en önemli nedeni olarak kabul edilmiştir. Mide mikropları hücre çekirdekleri olmayan basit paraziter mikro organizmalar olmaktadır.
Mide mikrobu nedir denildiğinde; ülser, gastrit, on iki parmak bağırsağı ülseri, hepatit, polip gibi rahatsızlıkla mide kanserine neden olan zararlı bir bakteridir. Mukoza yüzeyinde iltihap oluşmasına neden olan helicobacter pylori mide duvarlarına yerleşerek inflamasyonlara neden olabilmektedir.
Mukoza duvarlarına antenleri vasıtasıyla tutulan mide mikropları; mukozanın duvarlarının tahrip edilmesine sebep olan bir sıvı salgılarlar.
Mide mikroplarının vücut mekanizmasına verebileceği zararları şu şekilde sıralayabiliriz:
- Bu mikro organizmalar; midedeki epitelyum hücrelerin plasmolemasına yapışarak bu gücrelerdeki; hücre iskeletinin parçalarını tahrip edebilmektedir.
- Helicobacter pylori; üreaz ve katalaz üretmektedir. Ortaya çıkan üreler, mide suyunda yer alan mikrop, ortamın pH’ında artışa neden olarak midedeki asidik ortamdaki bakterilerin etkisine engel olan üreyi temizler
- Bilhassa fegositoz olmak üzere, bağışıklık yaratılmasını sağlayan bazı reaksiyonları yok eder.
- Mide mikroplarının mukoza üzerine yapışmasına yardımcı olan polimorfonükleer lökosıtlerle fegositozu engelleyen adhezinleri geliştirir.
- Gastrit, ülser,hepatit, polip, on iki parmak bağırsak kanseri ve mide kanseri oluşumuna zemin hazırlar.